Tips, training & advies
Stel je vraag
 Werkdagen: 09:00 - 17:00 uur

Lees voor
Nieuws

De stress van financiële problemen zorgt ervoor dat je ze minder goed kunt oplossen

9 januari 2023
Annemarieke van der Veer is onderzoeker aan het lectoraat schulden en incasso aan de Hogeschool Utrecht en zij onderzoekt de invloed van schaarste op gedrag. Ze bouwt aan kennis en ontwikkelt praktische handvatten waarmee het sociaal domein en eerstelijnszorg samen kunnen werken aan vroegsignalering van schuldenproblematiek en passende zorg. Zorgverzekeringslijn spreekt met Annemarieke over de invloed van geldzorgen op gedrag en gezondheid.
annemarieke van der veer

Als je geldzorgen hebt, kun je minder goed aan je problemen werken
“Als je stress hebt door financiële problemen, komen je executieve functies onder druk te staan,” vertelt Annemarieke. “Denk dan aan het minder goed kunnen plannen, minder goed organiseren en dat helpt niet om je problemen op te lossen.” Dat uit zich ook in een verminderde gezondheid. Je ziet dat de stress van schaarste op drie manieren invloed heeft op gezondheid. Een heel direct effect is dat je bepaalde keuzes niet kunt maken, omdat je te weinig geld hebt. Bijvoorbeeld het niet kunnen betalen van een aanvullende zorgverzekering of het niet ophalen van medicijnen. Niet iedere avond een gezonde maaltijd klaarmaken, omdat het te veel tijd kost om goedkope en gezonde ingrediënten bij elkaar te zoeken. Niet naar de sportvereniging gaan, terwijl je dat wel zou willen.”

Chronische stress maakt het lastig om aan je gezondheid te blijven werken
“De tweede oorzaak van gezondheidsproblemen is het effect van chronische stress op je lichaam, “legt Annemarieke uit. “Het zorgt ervoor dat je lichaam in onbalans raakt. Je krijgt bijvoorbeeld hormoonspiegelingen, die niet helpen bij het stabiel houden van je verschillende lichaamsfuncties en die kunnen zorgen voor gezondheidsproblemen.“ Meer hierover lees je in dit artikel.

Lange termijn gezondheidsdoelen raken uit beeld
“Het effect op de leefstijl is het derde pad, dat leidt naar gezondheidsproblemen, zegt Annemarieke. “Mensen die financiële stress ervaren komen in een spreekwoordelijke strik terecht. Mensen met geldstress zijn gefocust op het hier en nu en zijn heel hard bezig om de meest urgente problemen op te lossen. Dat is op de lange termijn niet helpend en soms kan het zelfs de situatie verergeren. Bijvoorbeeld omdat mensen een lening afsluiten met een hele hoge rente. Dat soort keuzes zorgt ervoor dat de strik steeds strakker komt te zitten. Ook de lange termijn gezondheidsdoelen zoals gezond en fit blijven raken uit beeld. We weten allemaal hoe moeilijk het is om als je stress hebt om gezond te blijven eten en regelmatig te sporten.”

Door schaamte en het afnemend vertrouwen vragen mensen niet om hulp
“Mensen wachten te lang met het vragen van hulp, hierbij speelt schaamte een rol,” vertelt Annemarieke. “Maar ook een aantal andere factoren, bijvoorbeeld dat het vertrouwen in de overheid is afgenomen. Dat maakt ook dat mensen het lastig vinden om naar de gemeente of een hulpverlener toe te stappen. Ze hebben misschien Indianenverhalen gehoord over de hulpverlening. Het stellen van een hulpvraag is sowieso lastig. Mensen proberen heel lang hun problemen zelf op te lossen.”

Ontzorg de zorgprofessional
“Samenwerking tussen sociaal domein en de eerstelijns zorg is nodig om de vicieuze cirkel van geldzorgen op de gezondheid te doorbreken. En daar is meer tijd en meer geld voor nodig,” betoogt Annemarieke. “Aan de andere kant is het zo dat mensen met schulden zorgen voor veel druk op de huisartsenpraktijken. Investeren in samenwerking kan uiteindelijk tijd opleveren. Als patiënten worden doorverwezen naar schuldhulpverlening en geholpen worden, neemt uiteindelijk de stress af en gaan zij minder vaak naar de huisarts.”

Annemarieke was een van de sprekers op ons congres: Schulden als gezondheidsprobleem.
Heb je het congres of de bijdrage van Annemarieke gemist? Kijk het dan terug.

Een leestip van Annemarieke van der Veer: Leernetwerken – Geldzorgen in de spreekkamer

 

Wil je meer van dit soort artikelen lezen?
Schrijf je dan in voor de nieuwsbrief van Zorgverzekeringslijn.